HƯƠNG GIANG PHÚ

Hai nhánh theo về,
Hợp lại thành sông;
Hương là tên gọi,
Lờ lững xuôi dòng.
Uốn éo rừng cây rậm rạp, xanh lơ một dãi lụa màu;
Quanh co đồi núi chập chùng, ngào ngạt hai bờ hoa mộng.
Sông đặt là Hương,
Mới nghe đã tưởng,
Bọn thi sĩ si tình,
Lũ nhà văn ứng hưởng.
Lênh đênh theo nước, thuyền ngư ông đủng đỉnh buông câu;
Văng vẳng bên tai, giọng đò đưa ngân nga ca xướng.
Thuyền lan nhè nhẹ, mái chèo khua lóng lánh hạt minh châu;
Sóng gợn lăn tăn, gió mai hẩy mơn man hoa cẩm chướng.
Đẹp làm sao, cảnh trông như mộng!
Thích quá chừng, lòng nhẹ tựa hương!

Lúc này đây:

Trời trong nắng rọi,
Sông ánh màu xanh.
Đôi bờ cỏ hoa chen lối, tím vàng xanh trắng cùng phô;
Mấy chỗ thuyền bạn lưới phơi, cao thấp ngắn dài nhấp nhánh.
Những tưởng trời liền nước,
Đâu biết nước ngang thành!
Sông vẫn trôi êm, sóng gợn cá xao động nước;
Trời còn sáng đẹp, mây trôi chim lượn thêu mành.
Xa xa ấy Kim Phụng, Thiên Thai, uốn lượn như rồng bay núi thẳm;
Sát sát là Ngự Bình, Ngọc Trản, im lìm tựa lân ngủ ngàn xanh.

Thế cho nên:

Được buổi rong chơi,
Ngồi nhìn nước biếc;
Lòng nhẹ lâng lâng,
Quên đời mỏi mệt.
Nước tựa gương soi, một vùng phẳng lì ánh chiếu, vàng gieo bóng nước, lung linh vạn ánh hào quang;
Cảnh như tranh vẽ, hai bờ êm ả màu cây, nắng chiếu sương mai, lóng lánh muôn hòn ngọc biếc.
Vi vu lau đùa gió,
Lanh lảnh sáo gọi mây;
Lanh canh thuyền gõ mái,
Thấp thoáng lưới chài bay.
Kia Kim Long, Bạch Hổ, Cồn Dã viên, Tháp chứa nước dõi mắt nhìn sông nước chảy về xuôi;
Nọ Hoàng Thành, Đại Nội, Phu Văn lâu, Đỉnh Cột cờ đưa tay vói đám mây bay xuống bãi.
Thuyền câu một lá, thong dong xuôi dòng tìm bến, lão ngư ông châm thuốc phì phà;
Mây trắng đôi hàng, hấp tấp theo gió về non, đàn chim vạc gọi đàn ngắc ngoải.
Tháp Thiên Mụ sen vàng soi bóng nước;
Đồi Thọ Cương mây trắng sáng hình cây.
Nam bình Nam ai,
Mái nhì Mái đẩy;
Dìu dặt xa đưa,
Cô chài buông lái.
Cẩu Trường Tiền lạnh lùng ôm lấy hận, một nhịp ngậm ngùi;
Chợ Đông Ba bỡ ngỡ đứng trông buồn, hai tầng ái ngại.

Chạnh nghĩ:

Sông Mịch La thuở nọ, chàng Khuất Nguyên nhớ nước đau lòng, khúc Ly Tao thiết tha ai oán;
Dòng Hương Giang ngày ấy, bác Sào Nam thương nhà sốt ruột, thư Huyết Lệ ngào nghẹn tái tê.
Đặng Dung mài gươm dưới nguyệt, tính kế an dân, việc không thành, bể thảm gieo mình, đất Thuận Hoá muôn đời thương tiếc;
Duy Tân câu cá bên hồ, bàn mưu cứu nước, sự chẳng xong, xứ lạ lưu đày, dòng Hương Giang vạn thuở ủ ê.
Hỏi đâu nước cũ?
Thục đế tìm về...
Năm canh gọi mãi
Não nuột tái tê...
Nghĩ cuộc đời bể khổ, giương mắt nhìn mà căm giận trời xanh;
Thương vận nước mây che, cúi đầu nghĩ thêm oán hờn nhân thế.
Định bắt chước Lưu Nguyễn, ngược dòng Hương, tìm động Thiên Thai, lại e bạn mỉa;
Muốn học thói Đào Tiềm, về thôn ổ, vui cảnh ruộng, còn sợ người chê.
Thẩn thơ dạo bước,
Ngơ ngẩn hướng đông;
Biết ai bày tỏ,
Khuây khoả nỗi lòng.
Việc trước mắt, phủi tay trôi dòng biếc, dạ những băn khoăn khắc khoải;
Chuyện tương lai, bó gối dõi mây bay, lòng còn lóng đóng mơ mòng.
Người xưa đâu tá? Giận mình sinh nhầm thế kỷ!
Tri kỷ ai đây? Thương thân sống kiếp long đong!
Kìa nghe bên sông,
Ngư ông gõ mái,
Cất tiếng ca vang,

Ca rằng:

Sông Hương hề về đông,
Lòng ta nay hề ai biết cùng,
Một mình hề trên sông,
Thả lưới buông câu hề sống đời thong dong,
Mặc ai đua tranh hề ta vững lòng,
Thuyền ta lênh đênh hề cùng trời đất mênh mông.
Huế, 1990

Tặng bạn mấy câu thơ trong bài Tuyên Châu Tạ Thiếu lâutiễn biệt Hiệu thư Thúc Vân của Lý Bạch:

Câu hoài dật hứng tráng tứ phi,
Dục thướng thanh thiên lãm minh nguyệt.
Trừu đao đoạn thuỷ, thuỷ cánh lưu,
Cử bôi tiêu sầu, sầu cánh sầu,
Nhân sinh tại thế bất như ý,
Minh triêu tản phát lộng biên châu.

Lòng thơ hứng dật ý hùng bay,
Muốn lên trời xanh nắm trăng sáng.
Rút dao chém nước, nước vẫn chảy,
Nâng chén quên sầu, sầu cứ sầu.
Đời người lắm chuyện không thoả ý,
Sáng mai xoả tóc ruổi thuyền mau!

Nắng tàn

Mời các bạn đọc cho vui:

Rằng xưa nước đổ dòng khe,
Để quên một giọt ngủ mê đá buồn.
Trong mơ hoá hiện đại dương.
Ôm bao sông suối về phương Trăng thề.
Hỡi em! ngọn cỏ bên khe,
Dòng xanh in bóng vỗ về thiên thu.
Rong chơi hong suối tóc sầu,
Cung trời ngày cũ khóc nhau cuộc tình.
Tháng năm - thôi nhé - ngẫu sinh,
Trong cơn tương ngộ xây thành oan khiên.
Đường lên tình mộng đôi miền,
Em, quên chén ngọc, để triền miên mưa.
Giọt rơi luống nghẹn dòng thơ,
Bút chùng nghiên cạn nửa hồ thương đau.
Đào nguyên lạc lối tìm nhau,
Cội thông già chết đứng sầu thiên thai.
Lưu li vỡ chén dạ đài,
Thì thôi em nhé, đêm dài cuồng ngâm.
Ngàn năm cánh hạc qua đầm,
Vẫn in bóng nhỏ: hỏi thầm trần gian.
Đầu non gối đá mơ màng,
Môi em ngọt lịm miên man nhớ hoài.
Chiều về cỏ áy Liêu trai,
Cội sim ngồi mộng dấu hài trong mơ.
Ngộ người suối mộng đề thơ,
Tím hoa sim nhớ từng tờ hoài mong...
Tỉnh giấc sáng - giọt nắng hồng,
Cỏ Tiên em, ánh nụ hồng môi xinh.
Reo vui nhỏ lệ bình minh,
Giọt sương trĩu cỏ, sóng tình xôn xao.
Chim Di cánh rã trời cao,
Em nhan sắc giết ngọt ngào hỡi em!
Châu thân máu chảy im lìm,
Bỗng nghe nổi sóng đắm chìm vô minh.
Địa đàng trái cấm trổ sinh,
Em ôm trái cấm hiện hình tiên nga.
Mùa thu cúc giậu nở hoa,
Chờ nhau nguyệt bạch tờ hoa tiên thề.
Vầng trăng xẻ nửa, tái tê,
Giọt tình rơi tuột, hương thề gió bay.
Tóc thề em gởi cung mây,
Dối gian để lại, cho ngày dài hơn.

***

Từ em nở nụ môi hôn,
Ta quên sách vở - gõ bồn rong ca,
Hoa lau trắng cả chiều tà,
Ừ thì đi mãi, quê nhà nhớ chi.
Xe lên khuất nẻo tà huy,
Trong bơ vơ cõi nhớ gì em yêu?
Đã làm thân phận bọt bèo,
Tuổi thơ gục chết, tiêu điều cỏ cây.
Đạn bom cào xới quê gầy,
Mẹ trông, Mẹ ngóng đêm ngày héo hon.
Phương trời khuất mãi núi non,
Mòn con mắt vẫn
sắt son hướng về.
Nghĩ thân nhược tiểu tái tê,
Làm thân tôi mọi: ngỡ bề tự do!!
Trả thôi! chủ nghĩa mơ hồ,
Xác người thối- dòng máu khô: oán hờn.

***

Đường xuôi qua lớp học buồn,
Nhớ viên phấn trắng tâm hồn thơ ngây.
Lệ Chi em! Nét bút gầy!
Tờ thơ tím mực ướp say giấc nồng.
Củ khoai lùi bếp than hồng,
Chuyên tay xoa xuýt cho lòng miên man....
Ngõ xưa cúc nở hai hàng,
Tìm đâu cho thấy trăng vàng em yêu?
Gốc hoàng lan gục tường rêu.
Thời gian
đứng lai
tịch liêu bên hồ.
Phong trần còn lại tờ thơ,
Ướp trang sách để trong mơ hẹn hò.
Mai xưa về cuối nẻo mơ,
Còn em nét bút đứng chờ môi hôn.
Sơn khê tím ngắt hoàng hôn,
Ngắt cành sim bỗng nghe hồn bâng khuâng.
Em đi chết rã tuổi xuân,
Gải đầu tóc bạc rụng dần ai hay!
Lãng du cho hết năm dài,
Mịt mù hố thẳm lưu đày xác thân.
Ngục tù trói buộc phù vân,
Một niềm cô tịch lắng dần thịt da.
Trắng tay bước lạc quê nhà,
Thì thôi thôi nhé tiếng ca lạnh lùng.
Giữa trưa nắng quái mênh mông,
Bụi mù xoắn mãi cho lòng chơi vơi.
Hành trang nỗi nhớ cháy môi,
Giả từ Em nhé phương trời khói mây.
Rượu nào xoá nỗi buồn đây?
Thuốc nào cay mắt đốt ngày lê thê...
Ngoảng đầu phượng đỏ nắng hè,
Thành rêu hoang phế ủ ê Huế buồn.
Sông Hương thuyền lạc xa nguồn,
Lòng như cổ độ héo hon đứng chờ.
Hồn xưa loa vọng trời mơ,
Ngọ Môn võng lọng em chờ nón nghiêng.
Tình như một thoáng nắng hiền,
E ấp tà áo ngẫu nhiên đụng hờ.
Xôn xao lòng dậy trời Thơ,
Trong em mật ngọt vỗ bờ thương yêu.
Mân mê tóc xoả nắng chiều,
Mắt em chiều biếc yêu kiều Thiên thai.
Hoa đào rơi, hoa đào bay,
Thuyền tình lạc lối trôi dài Đào nguyên.
Hương đào xuân thoảng gót tiên,
Ơi em Tình Mộng qua miền Suối Thương.
Mốt mai về cuối nẻo đường,
Ôm trăng nằm ngũ còn mường tượng em.
Cõi Say nhắp chén môi mềm,
Cầm ly rượu ngỡ tay em: mỉm cười.
Nắng thu vàng áo dáng người,
Ta qua Thành nội rối bời lòng thơ.
Động cây cỏ ngũ mơ hồ,
Điện đài rêu phủ hoang sơ gác vàng.
Lối xưa hoang phế cỏ lan,
Tiếng trùng giun dế dạo đàn hoà âm.
A ha! Đời đã bặt tăm!
Chết cành Trinh Nữ trăm năm đợi chờ...
Còn đây lối cũ trăng mơ,
Thương đời cung nữ ngóng chờ thiên nhan.
Chôn Xuân đêm tiếp đêm tàn,
Vầng trăng bóng lạnh hoa tàn nhị rơi.
Nắng Tàn cột đá sầu ơi!
Có Không oan nghiệt đổi dời trót vay?
Thành xưa trăng xế non tây,
Về đâu ai đó đêm nay đứng buồn.
Cười say đối bóng trăng suông,
Lac đàn tiếng vạc âm buồn nao nao...
Tìm nhau tiếng động thành cao,
Nghe mênh mông sóng thét gào vây quanh.
Chân cuồng ai múa trăng thanh,
Bóng nghiêng bóng ngã tan tành mộng du.
Đau thương hiện hữu cuộc thù,
Sẩy tay điên đảo đêm mù âm u.
Thịnh Suy trời đất tù mù,
Có Không ai biết ngục tù trong ta.
Tiếng chuông thức tỉnh trăng tà,
Âm vang đồng vọng bao la ưu phiền.
Được Mất thôi mặc đảo điên.
An nhiên trăng vẫn treo miền non Tây.
Với em ta trót lưu đày,
Trở về gối mộng đêm nay ngóng chờ.
Ừ thì tiền kiếp trong mơ,
Nợ nhau hoa mộng xin chờ mai sau.
Gởi em một nụ hôn sầu,
Kiếp sau ta hẹn bên cầu mộng xây.
Ngậm ngùi giọt đắng giọt cay
Qua sông đành để lỡ tay người cầm.
Trầu cau chung lối hẹn thầm,
Mà nay tháp cổ âm thầm đứng trông.
Mùa xuân lá đỏ nụ hồng,
Cội đào xoả tóc ơi lòng em xinh!
Mùa thu cúc nở hiên đình,
Vàng trong tâm tưởng bóng hình em yêu.
Lệ Chi em! Tiéng sáo diều,
Bên nhau ngồi ngắm nắng chiều cô thôn.
Vẫn bay tóc xoả hoàng hôn,
Ơi em tình mộng trong hồn tịch liêu.
Thôi thì thôi nói chi nhiều,
Xưa sau mật đắng nuốt liều xót xa.
Cõi xưa trăng đứng hiên nhà,
Chỉ còn tóc trắng với Ta đứng chờ.
***
Giật mình tiếng thét trẻ thơ,
Vang trong đêm lạnh trắng bờ đau thương.
Đã nghe máu chảy trên đường,
Đã nghe lang sói phố phường bủa vây.
Đã nghe Cái Chết qua đây,
Xác người thối-tiếng quạ bay chập chờn.
Đầu xuân lạnh cóng mù sương,
Đoàn người sơ tán phố phường đìu hiu.
Vẳng nghe trong gió cuối chiều,
Lời ru tắt nghẹn chứa nhiều hờn căm.
Vườn hoa: Nghĩa Địa đầu năm,
Vùi nông lấp liếm âm thầm mỉa mai.
Cánh tay bẻ quặp tôi đòi,
Nghe hồn dã thú trận cười máu say.
Hỡi em thơ bé mút tay,
Nhớ bầu vú mẹ quắt quay kiếm tìm.
Bãi Dâu xanh cỏ im lìm,
Dế giun chắt lưỡi máu tim vọt trào.
Từ em khoát áo gục đầu,
Tóc còn xanh bỗng trắng màu khăn sô.
Sắn khoai chai miệng mắt khô,
Sững sờ đối mặt cơ hồ bùn đen.
Đổi đời năm tháng phận hèn,
Tiéng rao khuya lạnh, ngọn đèn chao nghiêng.
Hỡi em! Nách thúng ưu phiền,
Sương khuya đường vắng đảo điên cuộc đời.
Cô đơn một bóng bên trời,
Uyên nguyên em đã thay lời Chân Như.

***
Từ em xa mãi bóng hình,
Từ ta đeo đuổi mối tình hư không
Gặp nhau sông suối chia dòng,
Gặp nhau đối mặt trong long khổ đau.
Thị phi lầm lẫn đối đầu,
Cuộc thù hiện hữu ngàn sau đi về.
Mai sau mộ đá sơn khê,
Có còn chân lý theo về hoá sinh?
Có bay qua suốt đời mình?
Có bay bay mãi mênh mông đất trời?
Vươn lên thân phận tôi đòi
Tự do em thắp sáng trời biển đông.
Thổi lên ngọn lửa tim nồng,
Trong em mãi mãi ánh hồng Việt Nam.
***
Trong mơ nở đoá Ưu Đàm,
Tưởng rằng nạn kiếp cõi trần đã qua.
Đầu hè lại nổi phong ba,
Đạn bom đỏ mắt trắng nhà khăn tang.
Phố phường thoi thóp hoang tàn,
Nỗi đau nhục nhã bàng hoàng thịt da...
Người đi lìa cửa lìa nhà,
Để sau lưng lại quê nhà nát tan.
Về Nam lớp lớp nối hàng,
Gái trai già trẻ tay mang tay bồng.
Vượt đèo vượt cả biển đông,
Mặc cho sóng dập máu hồng xé thây!
Lênh đênh vào cõi lưu đày,
Hỏi đâu đóm lửa đêm nay mịt mù!
Đã đi chấp nhận ngục tù,
Đã đi đâu biết dãi dầu ra sao?
Biển xanh khản tiếng kêu gào...
Nỗi đau cào xé máu trào sóng xô.
Đại dương oan nghiệt nấm mồ,
Vùi xương vô định bơ vơ giưã vời...
Dập dềnh theo sóng biển khơi,
Ngàn năm vang vọng muôn lời đớn đau.
Hỏi trời nào thấy gì đâu!
Hỏi đất chỉ thấy một màu trắng xương!
Khắp nơi quỉ đói đón đường;
Trong cơn điên loạn máu cuồng mắt căm!
Vọng từ Nam ải âm thầm,
Xuyên Trường sơn tới rừng tràm Cà mâu.
Nỗi đau tiếp nối nỗi đau,
Sợi dây nghiệp chướng nát nhàu thời gian.
Mê lầm nguồn cội hợp tan,
Trong vô thường thấy vô vàn u linh.
1989
Xin lỗi, tạm dừng nơi đây vậy.

Mai sau ai đó có dòm
Đốt cho một chén đỏ lòm hương than.
Xin" no table"